Τη βλέπεις από μακριά καθώς ακολουθείς το δρόμο να κάθεται αναπαυτικά σε πλάτωμα στους ανατολικούς πρόποδες του Βερμίου. Σε βλέπει καθώς ανηφορίζεις τον δρόμο προς την είσοδο της πόλης.   Τριγύρω της πλαγιές με πλούσια βλάστηση και στο τέρμα του δρόμου το άλσος του Αγίου Νικολάου, ανακηρυγμένο ως Τοπίο ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους.

   Σε υποδέχεται με τον υδροτροχό στο βράχο του Αγ. Γεωργίου που σημειώνει τη σχέση της Νάουσας με το νερό και τη συμβολή του στην ανάπτυξη της κλωστοϋφαντουργίας, με τον καταρράκτη  και τα γλυπτά παραπέμποντας στις φυσικές ομορφιές και τη λαμπρή παράδοση της Νάουσας στο κρασί και την αγροτική παραγωγή.

   Συνέχισε αριστερά στο πάρκο της Νάουσας. Μπες από την είσοδο με την πέτρινη αψίδα. Σε αυτήν την πλευρά υπάρχει το θερινό Δημοτικό Θέατρο της Νάουσας. Το 30 στρεμμάτων πάρκο είναι εκεί από τα τέλη της δεκαετίας του ’50. Κατάφυτο, με τεχνητή λίμνη, ξύλινες γέφυρες, δρομάκια, σιντριβάνι και παγκάκια να ξαποστάσεις απολαμβάνοντας ανεμπόδιστη θέα στον κάμπο! Στην νότια άκρη του ρέει η Αράπιτσα, το ποτάμι της Νάουσας. Μπορείς να δεις το βάραθρο με τους καταρράχτες ή να περάσεις στην απέναντι όχθη όπου βρίσκονται τα κτίρια των κλωστοϋφαντουργείων που κάποτε ζούσαν την πόλη. Σήμερα έχουν περιέλθει στο δήμο κι εκεί στεγάζονται υπηρεσίες, ένα ωραίο café-bar ( Boston’s) και απέναντι αίθουσες εκδηλώσεων στον πολυχώρο πολιτισμού (ΕΡΙΑ). Εκατέρωθεν του πάρκου υπάρχουν χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων. Στο δρόμο πάνω από το πάρκο (γνωστό και ως “παραλία”!) θα βρείτε πολλά bars, café (Νέον) και ταβερνάκια (Παραδοσιακό). Είστε κοντά στο κέντρο, στην πλατεία Καρατάσου με τον οβελίσκο που έχει ύψος 11 μέτρων και κατατάσσεται ανάμεσα στους 10 ψηλότερους του κόσμου.

 Ανηφόρισε προς το Δημαρχείο. Το σήμα κατατεθέν της Νάουσας ο Πύργος του Ρολογιού  μπροστά στο Δημαρχείο χτίστηκε το 1895 με πωρόλιθο και έχει ύψος 25 μέτρα. Διασώζει τον πρωτότυπο μηχανισμό του.

   Συνεχίστε με βόλτα στην παλιά συνοικία της πόλης, τα «Αλώνια». Δυο τρεις δρόμοι όλοι κι όλοι στη λαϊκή αυτή γειτονιά με λίγα  παλιά ναουσαίικα σπίτια με τα χαρακτηριστικά σαχνισιά να έχουν διασωθεί. Είναι μακεδονικού ρυθμού, κατασκευασμένα από πωρόλιθους, πλιθιά και ξύλα Κάντε στάση και πιείτε νερό στη βρύση κάτω από τον στραβό τον πλάτανο. Εδώ και το αξιόλογο κτίριο του σχολείου «Γαλάκεια».

   Περάστε στην άλλη πλευρά της πόλης, δίπλα στο ποτάμι στις γειτονιές  «Μπατάνια» και «Πουλιάνα».  Κάποια λίγα διώροφα, μεγαλύτερα αστικά κτίρια με εσωτερική αυλή που ανήκαν σε πιο εύπορες οικογένειες  σώζονται εδώ. Από τα «Μπατάνια» ανηφορίστε προς την εκκλησία της Μεταμόρφωσης, σταματήστε στο Λαογραφικό Μουσείο Βλάχων (Σοφρωνίου 23) και λίγο πιο πάνω θαυμάστε το αναπαλαιωμένο κτίριο του Ομίλου «Γενίτσαροι και Μπούλες» – «Πρώην σησαμοτριβείο Μάκη» στην «Πουλιάνα» και το παραμελημένο δυστυχώς επιβλητικό κτίριο του κυλινδρόμυλου Χρ. Ματθαίου.

   Μια διαδρομή σε πλακόστρωτο πεζόδρομο στις καταπράσινες όχθες του ποταμού Αράπιτσα με τα ορμητικά νερά και τους εντυπωσιακούς καταρράκτες από τη γέφυρα στα «Μπατάνια»  καταλήγει στο χώρο θυσίας των Ναουσαίων γυναικών, στους «Στουμπάνους». Στο χώρο θυσίας των Ναουσαίων γυναικών που έπεσαν  μαζί με τα παιδιά τους στα νερά της Αράπιτσας, προκειμένου να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων τον Απρίλη του 1822.  Η εξέγερση της πόλης κατά των Οθωμανών πληρώθηκε με βαρύ φόρο αίματος. Μετά το Ολοκαύτωμα της Νάουσας, όπως έγινε γνωστή η αιματηρή κατάπνιξη της επανάστασης, η Ελληνική Πολιτεία της έδωσε την προσωνυμία «ηρωική». Περιηγηθείτε στο χώρο με την πανοραμική θέα και τη βοή των νερών από τους καταρράχτες. Βαδίστε στην ξύλινη γέφυρα που βρίσκεται στο ίδιο σημείο με την παλιά γέφυρα που ένωνε τις δυο όχθες. Είναι κάτω από τη σύγχρονη γέφυρα. Θα δείτε πιο πάνω τα εγκαταλελειμμένα σήμερα βιομηχανικά κτίρια που λειτουργούσαν κάποτε ως κλωστοϋφαντουργεία με τα ψηλά φουγάρα τους να μαρτυρούν την τοποθεσία τους και να θυμίζουν το πλούσιο βιομηχανικό της παρελθόν. Παρήγαγαν κάποτε τις φημισμένες κουβέρτες Νάουσας, φλοκάτες και νήματα.

   Εκκλησίες στη Νάουσα δε θα βρείτε παλιές, αφού κάηκαν όλες το 1822 στο ολοκαύτωμα της πόλης. Ο μόνος ναός που διασώθηκε είναι ο μικρός Ναός του Προδρόμου. Από τις παλιές εκκλησίες (χτίστηκε 11 χρόνια μετά το ολοκαύτωμα), ο ναός της Παναγίας (Κοιμήσεως της Θεοτόκου) αξίζει μια επίσκεψη για την εντυπωσιακή ξυλόγλυπτη οροφή του! Αυτό που θα δείτε παντού, συχνά κάτω από αιωνόβια πλατάνια, στις πλατείες και τα σταυροδρόμια είναι παλιές αλλά και καινούργιες βρύσες που δροσίζουν με το παγωμένο τους νερό τους περαστικούς. Ο Δήμος Νάουσας εξάλλου, εκτός από ο μεγαλύτερος δασοκτήμων δήμος της χώρας και γνωστός για τα πολλά υδάτινα αποθέματα που διαθέτει.

   Γνωρίστε την πολιτιστική κληρονομιά της Νάουσας στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο. Βρίσκεται δίπλα/πίσω από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Περιλαμβάνει την συλλογή του Λυκείου Ελληνίδων Νάουσας (Αγίου Δημητρίου 10,τηλ: 2332021713) και δείτε το Μουσείο Οίνου και Αμπέλου που στεγάζεται στο πρώτο οινοποιείο της πόλης, στο σπίτι του Ιωάννη Μπουτάρη (Χατζημαλούση 17, τηλ:2332029800), ιδρυτή της ομώνυμης εταιρίας.

   Η Νάουσα φημίζεται για το κρασί της και το τσίπουρό της και πρέπει να το δοκιμάσετε. Ξεκουραστείτε από τις βόλτες πίνοντας το ντόπιο κρασάκι σας σε κάποιο ταβερνάκι. Η ιδιαίτερη ποικιλία του κρασιού αυτού είναι το ξινόμαυρο, που αποτελεί Ονομασία Προέλευσης Ανωτάτης Ποιότητος (Ο.Π.Α.Π.). Το ομώνυμο δε κόκκινο κρασί «Νάουσα», έχει λάβει πολλές διακρίσεις στην χώρα και στο εξωτερικό. Ήταν από τα πρώτα κρασιά στην Ελλάδα που κυκλοφόρησαν και εμφιαλωμένα. 

Εννοείται ότι η περιοχή βρίθει οινοποιείων που μπορείτε να επισκεφθείτε, ειδικά την εποχή του τρύγου οπότε μπορείτε να παρακολουθήσετε τη διαδικασία της απόσταξης του τσίπουρου. Μην το χάσετε! Και φυσικά, ανάλογα με την εποχή δοκιμάστε και πάρτε μαζί σας τα φρούτα της περιοχής (μήλα, ροδάκινα και κεράσια).

Η Νάουσα φημίζεται επίσης για το παραδοσιακό καρναβάλι της και με χορευτικό δρώμενο «Γενίτσαροι και Μπούλες», που προσελκύει κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Επισκεφθείτε την την Αποκριά!

Εδώ θα βρείτε επιπλέον πληροφορίες που ίσως χρειαστείτε https://www.naoussa.gr/visit/index.htm

ΠΟΥ ΘΑ ΦΑΤΕ

• Έναν πλούσιο γαστρονομικό, και όχι μόνο, οδηγό της Νάουσας ανακαλύψαμε στη σελίδα:

https://www.greekgastronomyguide.gr/item/ampelonas-naousa/

Όπου κι αν φάτε δοκιμάστε γκαβόψαρα, μάντζα, μπάτζιο σαγανάκι και σαρμάδες. Κυνήγι επίσης

Στο κέντρο:

 Παραδοσιακό  http://www.tavernaparadosiako.gr/ (τηλ. 23320.29132)

Οινομαγειρέματα  (τηλ. 2332 023576)

Σπονδή  https://www.facebook.com/spondhnaoussa (τηλ. 2332022233 πλ. Καρατάσου 17)

Άγιος Νικόλαος

4 Εποχές http://www.tesseris-epoxes.gr/ (τηλ. 2332026221)

Γεράνια  https://www.gerania.gr/ (τηλ. 23320 25174, 23320 21922)

Αρκοχώρι

Χάραμα http://www.estiatorio-xarama.gr/ (τηλ. 2332021125)

Στην περιοχή των 3-5 Πηγαδιών

Σφένδαμος  https://sfendamos.gr/ (τηλ. 23320 – 44844)

Αγκωνάρι  http://arxontiko-agonari.gr/ (τηλ. 2332 044 588)